اصول ابتدایی و مقدماتی بازیابی اطلاعات هارد

1. معانی ضمنی اطلاعات data

مفهوم data بسیار وسیع است و فقط شامل فایلهای multi – media مانند اسناد، عكس ها و صداها كه در فایل سیستمی و یا بصورت data ذخیره می شوند، نیست و شامل اطلاعات سخت افزاری، آدرس های شبكه و فایل ... كه برای ذخیره و مدیریت اطلاعات هستند نیز می باشد.

2. ماهیت بازیابی اطلاعات

بازیابی اطلاعات یعنی بازیافت داده های مفقود شده، حذف شده، غیر قابل استفاده و خارج از دسترس كه به دلایل مختلف این داده ها خراب شده اند؛ می باشد.

بازیابی اطلاعات, فقط فایل های مفقود شده را برنمی گرداند بلكه فایل های corrupt شده را نیز برمی گرداند. بر اساس روشهای مختلف از دست رفتن داده ها متدهای مختلفی برای بازیابی اطلاعات وجود دارد.

به دلایل مختلف سخت افزاری و نرم افزاری مختلف data از بین می رود و به همین دلیل به روشهای مختلف سخت افزاری و نرم افزاری مختلف می توان داده ها را بازیابی كرد.

بر خلاف روش های پیشگیری مانند داشتن یك back up، بازیابی اطلاعات یك روش درمانی است. بهترین راه برای ضمانت وبیمه كردن امنیت داده ها این است كه بطور منظم back up تهیه كنیم و اگر این كار را بصورت اصولی انجام دهید از دست رفتن داده ها به حداقل ممكن می رسد.

3. قلمرو Data Recovery

مشكلات و حوادث مختلفی ممكن است برای data ایجاد شود پس می توان قلمرو بازیابی اطلاعات را بر اساس نشانه ها و علائم مختلف به نواحی زیر تقسیم بندی كرد :

System Problem ( مشكلات سیستم ) :

علامت اصلی این است كه نمی توانید وارد سیستم شوید و یا اینكه سیستم نرمال نیست و یا اینكه كامپیوتر شما با وقفه كار می كند.

دلایل مختلف و پیچیده ای باعث این امر می شود و بنابراین ازمتدهای پردازش مختلفی استفاده می كنیم.

یكی از دلایل ایجاد این علامت ممكن است این باشد كه یك فایل سیستمی اصلی مفقود و یا corrupt شده باشد و یا اینكه در هارددیسك شما چند bad track وجود دارد ؛ هارد شما ضربه خورده است ؛ MBR از بین رفته است یا اینكه تنظیمات CMOS نادرست است و ...

- bad track

دو نوع bad track وجود دارد: logical و physical

Bad track های منطقی اساساً بوسیله عملكرد و عملیات نا صحیح ایجاد می شود و بوسیله یك نرم افزار بازیابی می شود. این در حالیست كه bad track های فیزیكی بوسیله آسیب های فیزیكی و ضربه های فیزیكی ایجاد می شود و بوسیله تغییر پارتیشن و یا سكتور بازیابی می شوند. زمانی كه به bad track برخورد كردید بهتر است از data خود back up تهیه كنید تا مبادا آن را از دست بدهید.

- مشكل پارتیشن :

اگر پارتیشنی شناسایی نمی شود (non identify) ؛ یا اینكه غیر قابل دستیابی است و یا بصورت فرمت نشده شناخته می شود.

- از دست رفتن فایلها:

اگرفایل ها به خاطر delete كردن ، format كردن یا بروز پیغام خطا از بین برود با ابزارهای بازیابی فایل می توان فایل ها را برگرداند.

- از بین رفتن Password :

اگر پسورد سیستم ، پایگاه داده ها یا account از بین برود بعضی ابزار مخصوص كشف رمز كه مشابه شكل داده مانند word یا WinZip است ، بكار می رود.

- Repair فایلها :

به دلایلی بعضی از فایلها قابل دستیابی یا استفاده نیستند و یا اینكه محتویات آن فایلها پر از كاراكترهای آسیب دیده باشد، در این شرایط ابزارهای مخصوص بازیابی فایل وجود دارد كه می توان از آنها استفاده كرد.

اصول كلی بازیابی اطلاعات و ریکاوری چیست

Data recovery یك فرایند است كه طی آن داده ها جستجو و بازیابی می شوند و ممكن است در موقعیت های مختلف ریسك زیادی داشته باشد. ممكن است اتفاقات زیادی كه غیر قابل انتظار نیز هستند رخ دهد. بنابراین برای اینكه آسیب های data recovery را به حداقل برسانیم :

• از همه داده های موجود در هارددیسك خود back up تهیه كنید.
• از آسیب دیدن مجدد تجهیزات جلوگیری كنید.
• لطفاً هیچ چیز دیگری روی device كه قرار است بازیابی شود نریزید.
• سعی كنید اطلاعات دقیق و جزئیات چگونگی از دست رفتن data را بفهمید.
• از data بازیابی شده به موقع back up تهیه كنید.

II ) از دست رفتن data :

در حقیقت دلایل مختلفی سبب از دست رفتن data می شود: سخت افزار، نرم افزار، ساختگی، طبیعی، عمدی و غیر عمد و ...

عموماً دو دلیل برای از دست رفتن data وجود دارد: نرم افزاری و سخت افزاری.

دلایل نرم افزاری

ویروس، فرمت، پارتیشن خراب، عملیات غلط، قطع برق در حین كار و... از دلایل نرم افزاری است و علائم آن عملكرد بد، خطا در read، عدم توانایی در find یا open كردن فایل ها، گزارش از بین رفتن پارتیشن ها، عدم فرمت شدن پارتیشن، از بین رفتن پسورد ها و ....

• A: ویروس های كامپیوتری: برنامه های ویروسی داده ها را خراب یا over write می كند و یا اینكه محتویات آن را پاك می كند.
• B: فرمت اشتباه: فرمت سریع و یا كامل پارتیشن می تواند شكل فایل سیستمی (FAT یا NTFS) را تغییر دهد.
• C: زمانی كه از هارد دیسك خود back up تهیه می كنید داده های اورجینال در هارددیسك باقی می ماند.

به این دلایل از ابزارهای نرم افزاری recovery كردن استفاده می شود و به این نوع بازیابی، بازیابی اطلاعات بصورت نرم افزاری گفته می شود به این معنی كه data شما بوسیله یك software بازیابی می شود و به hardware و خطا و یا نقص در آن ارتباطی ندارد.

زمانی كه سیستم بطور نرمال بالا نمی آید :

• جدول پارتیشن invalid است : (اطلاعات این جدول بی اعتبار است)
• از بین رفتن سیستم عامل باعث می شود boot sector و یا DBR خراب شود.
• نقص در disk boot باعث خطا در خواندن فایل سیستمی می شود.
• خراب شدن یا از بین رفتن فایل سیستم ها و یا اینكه این فایل ها corrupt شده است.
• Invalid System Disk :
• ركورد Dos boot خراب شده است .
• این فرمان از بین رفته و یا اینكه خراب شده است.
• پیغام خطا هنگام load شدن سیستم عامل: برنامه شروع شونده main boot ، boot sector را بطور ناموفق می خواند.
• هیچ پارتیشن active در هارددیسك پیدا نمی شود: در این حالت پارتیشن های active در جدول پارتیشن به عنوان inactive علامت می خورند.

دلایل سخت افزاری

بعضی اوقات از بین رفتن data به دلیل سخت افزاری است مثل وجود بدسكتور در هارد دیسك، قطع برق، آسیب هد، مشكل panel مدار و ...

زمانی كه سخت افزار مشكل پیدا می كند سرعت آن كاهش می یابد. و نمی توان بطور كامل با آن كار كرد، نمی توان data را دید و ... این مشكلات معمولاً بوسیله عیوب bad track نمایان می شود.

متقابلاً data recovery با سخت افزار به عنوان بازیابی سخت (Hard Recovery) نامیده می شود. مانند آسیب دیدن حافظه میانی، آسیب دیدن track، خراش هارد، آسیب دیدن هد، آسیب دیدن تشكیلات الكتریكی، سوختگی چیپ و ....

تفاوت ویژه و قابل ملاحظه ای بین soft recovery و hard recovery وجود دارد.

یک مدل از بازیابی ریکاوری هارد نیز هست که نرم افزاری سخت افزاری می گویند و ترکیبی از هر دو مدل بازیابی اطلاعات می باشد.

III ) تكنولوژی حفاظت كننده data :

امنیت اطلاعات توجه زیادی لازم دارد و افراد برای بهبود این امر از تكنولوژی های جدید برای حفاظت data استفاده می كنند.

1. تكنولوژی SMART :

SMART معمولاً تكنولوژی گزارش و آنالیز بصورت خودنمایانگر (self - monitoring) نامیده می شود كه اساساً از HD در مقابل از دست رفتن data زمانی كه HD مشكل دارد، حفاظت می كند.SMART ریسك از دست رفتن data را به حداقل می رساند و برای پیشگیری و یادآوری security داده ها لازم می دهد.

2. SPS : (سیستم حفاظت كننده ارتعاشی)

از ارتعاش هد جلوگیری می كند و به این طریق از آسیب هایی كه بواسطه ارتعاش ایجاد می شود جلوگیری می كند.

3. DFT :

یك تكنولوژی IBM كه حفاظت كننده data است و می تواند هارد دیسك را بوسیله برنامه DFT چك كند, میكرو كدهای DFT در هارددیسك وجود دارد و بوسیله آن ، كاربران می توانند براحتی عملكرد HD را چك كنند.

4. تكنولوژی آرایه فلاپی دیسك :

دستگاه ذخیره سازی لابه لا را به دستگاههای ذخیره سازی توسعه داده وبكار می گیرند. نكته اصلی در این تحقیق توسعه و بهبود تكنیك ها برای مدیریت latency (تاخیر در شبكه ) در I/O و مسیر های شبكه می باشد.

به طور كلی "Inexpency" به مواردی گفته می شود كه از دیسك های 3.5 و 5.25 اینچ برای raid اول استفاده می كنند.

Raid استاندارد به صورت زیر است:

• Raid 0 : آرایه strip شده بصورت غیر زائد
• Raid 1 : آرایه Mirror شده
• Raid 2 : آرایه Parallel شده بوسیله ECC
• Raid 3: آرایه Parallel شده بوسیله مقایسه
• Raid 4: آرایه strip شده بوسیله مقایسه
• Raid5:آرایه strip شده بوسیله مقایسه گردشی

معنی ومقصود اصلی Raid (آرایه اضافی از دیسك های مستقل) تركیب كردن هاردهای Inexpensive بصورت یك آرایه از هاردها به منظور دستیابی به عملكرد، ظرفیت و قابلیت اطمینان بالاتر نسبت به یك هارد منفرد با ظرفیت بالاست .

میزبان به عنوان یك هارد منفرد از نظر منطقی می باشد. MTBF (متوسط زمان بین بروز دو خطا ) برابراست با MTBF یك هارد منفرد بخش بر تعداد هارد های موجود در این آرایه. به همین دلیل MTBF در Raid 0 برای سیستم های با اموریت حساس بسیار آهسته است

هر چند آرایه های دیسك به روشهای مختلف ذخیره اطلاعات، تحمل خرابی را نیز پیدا می كنند.

1. SAN :

شبكه ناحیه ذخیره سازی و یا شبكه پشتیبان سرور نامیده می شود. و برای شبكه های پر سرعت روی سرور ها و دستگاههای ذخیره سازی بصورت تخصصی عمل می كند.

یك SAN امكان اتصال در سرتاسر شبكه از هر نقطه به هر نقطه با استفاده از وسایلی مسیر یاب (router) ، درگاه (gate way) ، هاب و سوئیچ فراهم می كند و اتصلات اختصاصی كه به روش سنتیبین سرور و دستگاه ذخیره كننده وجود دارد را حذف می كند. در روش قبلی سرور مدیریت و ذخیره سازی را انجام می داد.

هر محدودیتی كه مربوط به مقدار داده هایی كه سرور می تواند به آن دسترسی داشته باشد به تعداد دستگاههای ذخیره كننده مربوط می شود.

در عوض SAN یك انعطاف پذیری در شبكه ایجاد می كند كه یك سرور و یا تعداد بیشتر سرور ناهمگن برای یك دستگاه ذخیره سازی share شود و دستگاه ذخیره سازی می تواند شامل تعداد زیادی device مانند هارددیسك، دستگاه های ذخیره سازی نوری و ... لازم به ذكر است كه دستگاههای ذخیره سازی می تواند از سرور بسیار دور باشد.

2. NAS :‌ (دستگاه ذخیره ساز پیوست به شبكه)

می تواند اطلاعات را كه با سرعت زیاد افزایش پیدا می كند، ذخیره كند . یك وسیله به منظور تهیه back up از فایلها ، فایل سیستمی و ....

این یك عمل پیشگیری برای بیشتر كاربران تازه كار می باشد. این نوع كاربران معمولاً در در اولین تجربه شان با اتفاق disk crash یا حذف اتفاقی یك فایل روبرو می شوند ایده آل اینست كه فایلهای back up گرفته شده در یك جای دیگر كه fire safe است نگهداری می شوند.

هرچند ممكن است هارد شما گارانتی داشته باشد اما data آن نه گارانتی دارد و نه قابل تعویض و جایگزین است.

3. back up :

گرفتن به موقع back up سوانح و آسیب را به حداقل ممكن كاهش می دهد و بنابراین امنیت data شما بیمه و تضمین می شود. در موقعیت های متفاوت، روشها متفاوتی وجود دارد اما هر دو روش back up گیری از data بوسیله hardware وclone روش خوبی است و به خوبی كار می كند.

انواع ریکاوری بازیابی اطلاعات خرابی لاجیکالی هارد